Omgaan met rejection sensitivity: inzicht, steun en handvatten voor persoonlijke ontwikkeling

‘Rejection sensitivity’, oftewel de gevoeligheid voor afwijzing, is een emotionele reactie waarbij iemand intens reageert op het gevoel afgewezen te worden. Dit kan variëren van lichte teleurstelling tot hevige angst en verdriet. Voor mensen die hier gevoelig voor zijn, kunnen zelfs kleine gebeurtenissen, zoals een niet beantwoorde boodschap of een neutrale opmerking, grote emotionele impact hebben. Het is belangrijk om te begrijpen dat rejection sensitivity geen teken is van zwakte, maar een uitdaging die met de juiste handvatten en steun beheersbaar kan worden. Ik vertel je er in deze blog meer over.

Rejection sensitivity is een intense angst voor afwijzing, vaak ontstaan door eerdere negatieve ervaringen. Mensen die hieraan lijden, hebben het gevoel het niet goed te doen, bekritiseren zichzelf steeds of hebben het gevoel dat ze niet gewaardeerd worden. Ze zijn voortdurend op hun hoede voor tekenen van afwijzing, waardoor zij kwetsbaar zijn voor emotionele pijn. Het is een emotioneel aangestuurde overlevingsstrategie. Deze door angst gestuurde onderstroom kan leiden tot vermijdingsgedrag, relationele problemen en een negatief zelfbeeld. Het herkennen en erkennen van deze gevoeligheid is de eerste stap naar positieve verandering.

Uit angst voor de afwijzing gaan mensen aanpassingsgedrag vertonen, zoals pleasen, vermijden, presteren, sterk zijn, controle en perfectionisme of mopperen en oordelen. Als dat vervolgens niet werkt, ontstaat frustratie, boosheid, teleurstelling of jaloezie. Je anticipeert namelijk automatisch op het effect van deze gedachten voor jou. Je kunt harder gaan werken, de verantwoordelijkheid overnemen, controleren, jezelf of anderen bekritiseren etc. Gevolgd door innerlijke of externe afkeuring. Dit heeft dan weer schuld, schaamte of ongemak tot gevolg en dat zorgt uiteindelijk voor de werkelijke afwijzing.

Als je dit herkent, is het essentieel om je bewust te worden van je eigen gevoelens en reacties. Zelfreflectie kan helpen om patronen te herkennen en te begrijpen waarom bepaalde situaties zo'n sterke emotionele reactie oproepen. Door je bewust te zijn van je eigen gevoelens, kun je beter omgaan met (de angst voor) afwijzing. Dit lukt ook vaker door je te richten op positieve activiteiten en op dingen die wél lukken of al gelukt zijn.

Vrouwen kunnen specifieke uitdagingen ervaren als het gaat om rejection sensitivity. Sociale en culturele verwachtingen maken vrouwen extra gevoelig voor afwijzing. Vaak wordt van vrouwen verwacht dat ze empathisch en verzorgend zijn, wat kan leiden tot een verhoogde angst om niet aan deze verwachtingen te voldoen.

Daarnaast kunnen vrouwen te maken krijgen met gender-gerelateerde discriminatie en stereotypering, wat de angst voor afwijzing kan versterken. Het is belangrijk voor vrouwen om zich bewust te zijn van deze extra lagen van gevoeligheid en te werken aan zelf­accep­tatie en empowerment. Door zich te omringen met een ondersteunend netwerk en zich te focussen op hun eigen kracht en waarde, kunnen vrouwen beter omgaan met rejection sensitivity en hun zelfvertrouwen vergroten.

1. Zoek steun: praat met vrienden, familie of een therapeut over je gevoelens. Een ondersteunend netwerk kan je helpen om je emoties te verwerken en je zelfvertrouwen te vergroten.
2. Stel realistische verwachtingen: wees realistisch over wat je van jezelf en anderen verwacht. Perfectie bestaat niet en het is belangrijk om jezelf en anderen de ruimte te geven om menselijk te zijn.
3. Werk aan je zelfbeeld: focus op je positieve eigenschappen en prestaties. Door je te concentreren op wat je goed doet, kun je je zelfvertrouwen versterken.
4. Oefen op zelfcompassie: zelfcompassie is het vermogen om vriendelijk en begripvol voor jezelf te zijn in tijden van moeilijkheden. Het is belangrijk om jezelf niet te hard te beoordelen en te erkennen dat iedereen fouten maakt en tegenslagen ervaart. Door zelfcompassie te oefenen, kun je je zelfvertrouwen en emotionele veerkracht vergroten.
5. Blijf leren en groeien: zie elke ervaring, zowel positief of negatief, als een kans om te leren en te groeien. Persoonlijke ontwikkeling is een continu proces en elke stap die je zet, brengt je dichter bij een sterkere en veerkrachtiger zelf.

Rejection sensitivity kan een uitdaging zijn, maar het is mogelijk om hiermee om te gaan en positieve veranderingen in je leven aan te brengen. Door zelfbewustzijn te ontwikkelen, het ontwikkelen van een gezonde manier om te kunnen omgaan met stress en problemen (je copingstrategie) en deze te gebruiken en zelfcompassie te oefenen. Hiermee kun je je emotionele veerkracht vergroten en beter omgaan met afwijzing. Onthoud dat iedereen waardevol is en dat afwijzing een deel van het leven is, niet de definitie ervan.

Conny